انفال (اصطلاحات نظامی)انفال، اصطلاحی در فقه نظامی است و به اموالی گفته می‌شود که در اختیار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) قرار دارد، سپس بعد از او به امامان (علیهم‌السّلام) بعدی منتقل می‌شود و در زمان غیبت کبری به ولایت فقیه منتقل می‌گردد؛ طبق آیات و روایات اطاعت از خدا و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و اهل بیت (علیهم‌السّلام) واجب است. ۱ - معنای لغویانْفالْ جمع نَفْلَ یا نَفَلْ (به فتح حرف اول و سکون حرف دوم یا فتح حرف اول و دوم) در لغت به معنی غنایم، بخشش و زیاده آمده است. [۲]
فیروزآبادی، ابوطاهر، قاموس اللغه.
۲ - معنای اصطلاحیدر اصطلاح فقها انفال به اموالی گفته می‌شود که در اختیار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) قرار دارد، سپس به امام (علیه‌السّلام) و بعد از او به امامان بعدی منتقل می‌شود، و در زمان غیبت کبری به ولایت فقیه منتقل می‌گردد. ۳ - متعلقات انفالفقها انفال را به شرح زیر شمرده‌اند:
۴ - آیه انفالآیه انفال چنین است: «یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْانْفالِ قُلِ الْانْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ اصْلِحُوا ذاتَ بَیْنِکُمْ وَ اطیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ انْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ؛ از تو درباره انفال می‌پرسند: بگو: انفال مخصوص خدا و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است. پس، از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید! و خصومت‌هایی را که در میان شماست، آشتی دهید! و خدا و پیامبرش را اطاعت کنید، اگر ایمان دارید!» بعضی از فقهاء کلیه دریاها و آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌ها و فضا را از شئوونات و اختیارات مقام والای امام و جانشینی او و ولایت فقیه می‌دانند. [۱۱]
منتظری، حسین‌علی، کتاب الخمس و الانفال، ص۳۴۹.
۵ - روایتی از امام صادقامام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: «نَحْنُ قُوْمٌ فَرَضَ اللَّهُ طاعَتَنا لَنَاالْانْفالُ؛ ما گروهی هستیم که خداوند اطاعت از ما را بر مردم واجب کرده است و انفال از ماست.» ۶ - پانویس۷ - منبع• جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۲۴. |